Wat je moet weten?
Tijdens de Koude Oorlog speurden vrijwilligers van het Korps Luchtwachtdienst op de militaire uitkijktoren (3T1) in Koewacht het luchtruim af. Ze keken uit naar vijandige Russische vliegtuigen die lager vlogen dan de radar kon waarnemen.
De luchtwachttoren maakte deel uit van een semi-geheim landelijk dekkend netwerk van 276 uitkijkposten dat tussen 1951 en 1956 verspreid over het land werd aangelegd.
Van het netwerk van luchtwachttorens zijn nog ongeveer 90 restanten in het Nederlandse landschap terug te vinden. Het gaat om 18 intacte luchtwachttorens, een kleine 30 fundamenten van gesloopte torens, circa 35 intacte posten op gebouwen of restanten daarvan.
De luchtwachttoren in Koewacht was onderdeel van Ring 3 (Breda) Sector T en toren 1 van de driehoek Koewacht, Kloosterzande, Nieuw-Namen, dus roepnaam 3T1.
De luchtwachttoren Koewacht (3T1) staat verscholen achter een woning aan de Emmabaan in Koewacht. Het is de hoogste nog bestaande luchtwachttoren. Wegens de grote hoogte heeft de toren steunberen aan de voet.
De toren is inclusief de steunberen gebouwd van prefab betonnen raatbouwelementen.
Bovenop de toren is het uitkijkplatform, dat bestaat uit een open ruimte van 3 bij 3 meter met een 1,5 meter hoge borstwering. Aan de westzijde van het uitkijkplatform is een overdekte schuilnis.
De toren vormde een driehoek (luchtwachtkring) met de luchtwachttorens in Kloosterzande (verdwenen) en Nieuw Namen. De luchtwachttoren in Nieuw Namen bestaat ook nog en daarmee behoort de toren van Koewacht tot de enige luchtwachtkring in Nederland waarvan nog 2 (van de oorspronkelijk 3) torens aanwezig zijn met de karakteristieke afstand ertussen, dus de enige plek waar nog sprake is van samenhang in het systeem van luchtwachtwaarneming.
De waarnemers rapporteerden aan het luchtwachtcentrum in Breda.
De toren is gebruikt tot 1964, het jaar waarin het Korps Luchtwachtdienst in Zuid- en Midden- Nederland is opgeheven. De luchtwachttoren stond oorspronkelijk aan de rand van een klein bosje. Er omheen was in de jaren 50 verder nog agrarisch gebied. In de loop der tijd is de directe omgeving meer bebouwd en bebost geraakt.
