beschrijving
Zwart-witte onderzijde, opvallende kuif, brede vleugels. Op rug mooie groene en paarse metaalglans. Vrouwtje minder contrastrijk getekend en gekleurd en een kortere kuif. Heeft ook iets spitsere vleugels dan het mannetje. Buiten broedtijd lijken geslachten sterk op elkaar en heeft de kievit een lichte keel. Zijn geluid is snijdend en scherp. Aan de 'zang' die de kievit laat horen, heeft hij zijn naam te danken. Ook de vleugels maken een opvallend geluid.

habitat
Leeft in zo open mogelijk landschap, vrijwel uitsluitend agrarisch gebied (graslanden en akkers). Zeer kleine aantallen broeden nog steeds in duinen, op kwelders en op natte heide en hoogveen. Bereikt de hoogste dichtheden in Laag-Nederland in vochtige, open graslanden en in Hoog-Nederland in boerenland met een afwisseling van maïs en gras. Broedt graag in kort gras, afgewisseld met kale plekken. Buiten de broedtijd vooral in open grasland- en bouwlandgebieden, ook wel in zeer ondiep water.

voedsel
Allerlei ongewervelden die op of vlak onder de grond leven. Vooral regenwormen, maar ook allerlei soorten insecten en hun larven, spinnen, slakjes. Oogjager, zoekt voedsel op kenmerkende plevierenwijze: lopen, stilstaan, pikken etc. Gebruikt ook gehoor om prooi te vinden. Foerageert ook tijdens maanlichte nachten, eet dan vooral regenwormen. Trappelt met tenen naar voren om wormen naar de oppervlakte te lokken

voortplanting
Territoriaal, vaak semi-koloniaal. Man heeft soms meerdere vrouwtjes. Nest een kuiltje in de grond, bekleed met strootjes. Eileg van begin maart tot in juni, piek eind maart tot begin mei. Eén tot twee broedsels per jaar, meestal 4 eieren. Vooral het vrouwtje broedt. Broedduur 26-29 dagen. Jongen (nestvlieders) zijn met 35-40 dagen vliegvlug. Verdedigen nest met verve tegen belagers, waardoor andere soorten graag onder de beschermende paraplu broeden.

voorkomen in Vlaanderen: trends en verspreiding

Kieviten kunnen zowel op weilanden als op akkers tot broeden komen en zijn aldus kenmerkend voor het gehele landbouwgebied in Vlaanderen. Door de grote maaidruk in (productie-)grasland proberen echter steeds meer Kieviten op akkerland te broeden.

Het aantal Kieviten in Vlaanderen hield vrij goed stand tot het begin van de 21ste eeuw. In de periode 2000-2002 werd hun aantal geschat op 14.000 tot 20.000 broedparen. Het tij lijkt echter gekeerd. Met een significante afname van 59% over de periode 2007-2016 is de kortetermijntrend sterk negatief en werd de soort in de nieuwe Rode Lijst opgenomen in de categorie ‘Bedreigd’. De recente afname van de Vlaamse populatie ligt in de lijn van de Europese cijfers (-55% in 1980-2015 en -20% in 2006-2015).

trek
Noordelijke delen van omvangrijk broedgebied worden geheel verlaten. Korte- en middellange-afstandstrekker, pendelt heen en weer met vorstgrens. In zachte winters overwinteren grote aantallen in ons land. Bij vorst trekken veel kieviten naar Engeland en Frankrijk. Noordelijkste broedvogels trekken tot in Noord-Afrika. Trekt al in mei weg van broedgebieden, dit zijn de vogels die geen succesvol nest hebben gehad. Meeste trek in oktober-november, in het voorjaar in februari en vooral maart. Trekt over een breed front, zowel 's nachts als overdag.

Bron: i.h.b. Vogelbescherming.nl