DeciWalk: Isabella Bos

IMG_0424

Afstand: 6,71km

Duur: +1h55

Moeilijkheidsgraad: Makkelijk

Onze beoordeling: ****

Vertrek en eindpunt: Wij vertrokken aan punt 68 vlakbij de Spanjaardsweg

Parkeren: er zijn een paar plaatsen in de berm

Je kan hier de gpx downloaden.

Afstand: 6,71km

IMG_0419
Scherm­afbeelding 2025-09-03 om 19.11.43

Waarom wandelen?

De kans dat je hier veel mensen ziet is bijzonder klein.

En toch is dit een zeer mooie DeciWalk, met zeer veel afwisseling: polderlandschap, een mooi oud bos en het oude kanaal.

Wij raden aan te starten langs de polder om dan pas het bos in te gaan richting kanaal en dan retour te keren via de kreek.

Zo hou je de mooiste indrukken voor het laatste!

 

De wandeling zelf

Je steekt twee keren het kanaal over en telkens is dat een belevenis. Het gebied wordt ook wel Braakman Zuid genoemd.

Braakman-Zuid bestaat nog grotendeels uit oude bossen, het Isabellakanaal (ooit gegraven voor de mosselvissers uit Philippine en de garnalenvissers uit Boekhoute, nu afwateringskanaal) en een ruim weidegebied waar Zeeuwse trekpaarden grazen.

Een absolute aanrader!

Philippine is een stad in de gemeente Terneuzen. Het is gelegen in Zeeuws-Vlaanderen, in de Nederlandse provincie Zeeland. Het kent zo'n 2000 inwoners in 2023. De stad staat bekend als mosselstad, een traditie die het overhoudt aan zijn vroegere haven die in verbinding stond met de Westerschelde.

In het jaar 1505 verwierf Jeronimus Laureijn, Heer van Watervliet, het octrooi om zijn zesde polder in te dijken. Hij noemde die polder Sainct Philippine, naar Philips de Schone. Tevens kreeg hij toestemming tot het stichten van een zogenaamde "gesloten stad", die ook de naam Philippine kreeg, maar weliswaar afhankelijk was van het ook door Jeronimus gestichte Watervliet. Hij had plannen om hier een grootse havenstad te bouwen voor het Graafschap Vlaanderen, die zou kunnen concurreren met die van het Brabantse Antwerpen. Zijn vroegtijdige overlijden, de Tachtigjarige Oorlog en de grotere diepgang die nodig was wegens de ontdekking van Amerika zorgden ervoor dat die droom niet werd gerealiseerd.

In 1583 bouwde de hertog van Parma in Philippine een versterking die Noord-Vlaanderen moest beschermen tegen de Watergeuzen. In 1599 werd een haven aangelegd, waardoor Philippine zich tot een vissersplaats kon ontwikkelen. Ten noorden van Philippine werd in 1588 het tegen Philippine gerichte Mauritsfort gebouwd door de Staatsen. Vanaf 1633 echter, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, viel Philippine toch wisselend in handen van de Noordelijke Nederlanden en ging dienstdoen als uitvalsbasis voor diverse operaties tegen de Spaanse overheersers in Vlaanderen. De vesting werd uitgebouwd met een kasteel, vier bastions, twee ravelijnen en een water- of havenpoort. De havenpoort kwam uit op de Braakman, die in open verbinding stond met de Schelde en de Noordzee.

In 1816 werd de vesting opgeheven. In de negentiende eeuw ontwikkelde Philippine zich tot een bloeiende plaats van vissers en mosselkwekers. De Braakman verzandde echter meer en meer, zodat omstreeks 1900 de Mosselpolder en de Kanaalpolder konden worden aangelegd, waardoor de open verbinding met de Braakman dreigde te worden verbroken, maar de aanleg van het Philippinekanaal garandeerde de verbinding met open water waardoor de visserij kon blijven bestaan. Ook de vissers vanuit Boekhoute voerden uit vanuit Philippine, dat vooral na 1939 een belangrijk centrum werd voor de mosselvangst en -handel.

Op 21 september 1944 werden de dorpen Boekhoute en Philippine bevrijd van de Duitse bezetting. Na de Tweede Wereldoorlog verloor Philippine zijn belangrijke positie meer en meer aan het groeiende Terneuzen, dat direct aan de Westerschelde lag. De afdamming van de Braakman in 1952 betekende het einde van de mosselcultuur. Tijdens de Watersnood van 1953 behoedde deze afsluitdam echter ook het achterland van Zeeuws-Vlaanderen voor een overstroming.

Philippine werd een stadje voor forenzen; de meeste vestingwerken zijn gesloopt om plaats te maken voor nieuwe woonwijken. De dijk langs de Posthoornweg werd vrijwel geheel afgegraven. De grond van de wallen en de dijk werd gebruikt om een stuk polder ten noorden van de oude dorpskern op te hogen, zodat daar de woningen droog kunnen blijven.

Wat bleef is de faam van de mosselrestaurants. In het mosselseizoen (augustus-april) komen bussen met toeristen naar Philippine om een mosselmaaltijd te genieten in een van de zeven mosselrestaurants. En de parkeerplaatsen tegenover het mossel-monument staan dan vol met auto's, de meeste met een Belgisch nummerbord.

Naast de sloop van alle wallen rond het dorp, werden vele kreken en grachten rond het dorp volgedumpt met afval. Met heel veel chemisch afval afkomstig van de uitgebreide chemische industrie in het Zeeuws-Vlaamse: Dow Chemicals, Hydro Agri, Broomchemie, Zuid Chemie in Sas van Gent en nog veel meer... Langs de weg van Philippine en Hoek ligt er een grote vuilstortplaats. Die is nu wel afgedekt en wordt continu gemonitord. De gevaren van de vervuiling worden laag ingeschat. De padden-populatie, die hier vroeger was, is geheel uitgestorven.

Tot 1 april 1970 was Philippine een zelfstandige gemeente. Daarna ging het dorp op in de gemeente Sas van Gent. Sinds 2003 is Philippine onderdeel van de gemeente Terneuzen.

Isabellahaven is een buurtschap in de gemeente Terneuzen, in de Nederlandse provincie Zeeland. De buurtschap, in de regio Zeeuws-Vlaanderen, ligt ten noorden van Boekhoute. Isabellahaven bestaat uit twee wegen: Boechouteweg en de Dijckmeesterweg (N680).

Isabellahaven verwijst naar een haven aan het Isabellakanaal, een kanaal dat vanaf de Braakman naar de buurtschap loopt. De haven werd omstreeks 1920 aangelegd. Tegenwoordig is er weinig van de haven over.

Het Isabellakanaal is een kort afwateringskanaal (5,5km) dat de Braakman verbindt met het Belgische Leopoldkanaal ten noorden van Boekhoute. Het werd in 1920 gegraven ten gevolge van een nieuw akkoord tussen beide landen. Het moest ertoe bijdragen de afwatering van de Belgische polders in het Braakmangebied te verbeteren.

De wandeling (inclusief het Isabellabos en Zuidbossen) bevindt zich ten noorden van Isabellahaven. De twee kleine bossen liggen naast het Isabellakanaal, het kanaal wat voortkomt uit de Braakman. Het is een prachtig en heerlijk rustig stukje natuur. Je verkent de bossen, wandelt over enkele graslanden met een poel en komt langs enkele boerderijen. De wandeling verbindt de nummers 68, 88, 89, 32 en 95.

Van punt 68 lopen we via de Spanjaardsweg richting een mini-camping en tevens boerderij (Bellaert). We volgen de Savooyaardsweg, over de Jagersweg opnieuw naar de Spanjaardsweg. Als we rechts van ons een boederij zien lopen we (eventueel over het houten hekje met opstapje) het bos in richting het Isabellakanaal. We volgen de oever tot aan punt 31 en het bruggetje, een bijzonder mooi punt met mooie zichten over het kanaal. We steke. her bruggetje over en nemen het derde pad links. Daar blijven we links van de omheining lopen die het ons makkelijk maakt om te oriënteren. Soms kan het zijn dat het pad wat overgroeid is; zolang je echter de omheining blijft volgen kan er niets mislopen. Dan ga je linksaf het mooie bos in en zorg je dat je in het bos blijft en parallel blijft lopen aan het kanaal. Aan punt 95 gekomen ga je richting kanaal en loop je over het mooie houten bruggetje wat je oversteekt. Net na het bruggetje loop je het pad rechts in en wandel je terug naar het startpunt.

IMG_0412

Leuk om te weten

Grenzen vervagen, we merken er bijna niets meer van als we met de wagen landsgrenzen binnen Europa overschrijden. Ook Philippine is nog steeds een grensdorp gelegen aan de open intra-grens met België. Dat er aan de Posthoornstraat een douanekantoor was met een heuse slagboom zijn velen waarschijnlijk al een beetje vergeten. Op 1 oktober 1988 sloot dit kantoor, samen met dat van Koewacht, Clinge en Nieuw-Namen definitief haar deuren.

Verken meer DeciWalks en leer de rijke omgeving van North Sea Port kennen!

Werk mee

Zin in een leuk avontuur in een omgeving vol verrassingen?